Έρευνα για την τοξική εργασιακή κουλτούρα αποκαλύπτει πως η έλλειψη δικαιοσύνης και σκοπού στην εργασία οδηγεί μαζικά τους εργαζομένους να εγκαταλείπουν τις θέσεις τους.
Η τοξική εταιρική κουλτούρα μοιάζει πολύ με έναν μεταδοτικό ιό. Μπορεί να εξαπλωθεί γρήγορα και, πριν το καταλάβεις, όλοι αρχίζουν να αισθάνονται καταβεβλημένοι.
Οι τοξικές συμπεριφορές μπορούν να διαδοθούν σε έναν οργανισμό, με τους ανθρώπους να υιοθετούν κακές συνήθειες και αρνητικές συμπεριφορές. Όταν οι εργαζόμενοι βλέπουν συναδέλφους να κουτσομπολεύουν ή να φέρονται άδικα, εύκολα οδηγούνται σε παρόμοιες συμπεριφορές, επηρεάζοντας τελικά το κλίμα στην εταιρεία.
Η τοξική εταιρική κουλτούρα έχει γίνει ολοένα και πιο σημαντικό ζήτημα για τις επιχειρήσεις, καθώς οι εργοδότες αρχίζουν να αντιλαμβάνονται πόσο επηρεάζει την αποχώρηση εργαζομένων, το ηθικό αλλά και την παραγωγικότητα. Η αντιμετώπιση και η αλλαγή μιας τοξικής κουλτούρας είναι ζωτικής σημασίας για τη μακροπρόθεσμη επιτυχία και βιωσιμότητα μιας επιχείρησης.
Το 2022, το MIT Sloan Management Review δημοσίευσε μια έρευνα που ανέλυσε τον ρόλο της τοξικής κουλτούρας στη «Μεγάλη Παραίτηση».
Μετά από ανάλυση 34 εκατομμυρίων διαδικτυακών προφίλ εργαζομένων, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι «η τοξική εταιρική κουλτούρα είναι μακράν ο ισχυρότερος παράγοντας αποχώρησης εργαζομένων και είναι δέκα φορές πιο σημαντικός από τις οικονομικές απολαβές, αναφορικά με την πρόβλεψη αποχωρήσεων των εργαζομένων».
Σύμφωνα με την ανάλυση του MIT, η τοξική εταιρική κουλτούρα χαρακτηρίζεται από έλλειψη αποδοχής της διαφορετικότητας, δικαιοσύνης και ένταξης, από εργαζόμενους που αισθάνονται υποτίμηση και ανήθικη συμπεριφορά μέσα στον οργανισμό. Ένα τέτοιο περιβάλλον μπορεί να οδηγήσει σε υψηλό ποσοστό αποχωρήσεων, χαμηλό ηθικό και μειωμένη παραγωγικότητα.
Ποια είναι τα σημάδια μιας τοξικής εργασιακής κουλτούρας;
Βασικά σημάδια περιλαμβάνουν:
- Άδικη μεταχείριση ή διακρίσεις
- Απομόνωση εργαζομένων ή δημιουργία «κλίκας»
- Έλλειψη εμπιστοσύνης και υποστήριξης μεταξύ των μελών της ομάδας
- Υπερβολικός φόρτος εργασίας και μη ρεαλιστικές προσδοκίες
- Κακή επικοινωνία και έλλειψη διαφάνειας
- Υψηλά επίπεδα άγχους και επαγγελματικής εξουθένωσης
- Υψηλή αποχώρηση εργαζομένων
Έρευνα του Great Place To Work® αποκαλύπτει παρόμοια ευρήματα σχετικά με την παραμονή και αποχώρηση εργαζομένων.
Σε έρευνα του 2025, όπου συμμετείχαν περισσότεροι από 25,0000 εργαζομένοι στην Ευρώπη, όσοι δήλωσαν ότι δεν σχεδιάζουν να παραμείνουν για μεγάλο χρονικό διάστημα στην εταιρεία τους ανέφεραν την έλλειψη των εξής στοιχείων:
- Ύπαρξη σκοπού στην εργασία τους
- Προσμονή να πάνε στη δουλειά
- Υπερηφάνεια για την εργασία τους
- Διαφορετικότητα, δικαιοσύνη, ένταξη και αίσθηση του ανήκειν
Ιδιαίτερα το τελευταίο (DEIB) απασχολεί έντονα τους εργαζόμενους, καθώς αναδεικνύει προβληματισμούς γύρω από:
- Ισότητα των φύλων
- Δίκαιες προαγωγές
- Δίκαιες αμοιβές
- Ίσες ευκαιρίες
Μπορεί να αλλάξει μια τοξική εργασιακή κουλτούρα;
Η απάντηση είναι ναι, αλλά απαιτεί χρόνο και συνέπεια.
«Η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης είναι εφικτή», λέει ο Julian Lute, στρατηγικός σύμβουλος στο Great Place To Work®. «Η σταθερή, συνεπής εστίαση στα σωστά σημεία μπορεί να σας βοηθήσει να κερδίσετε την υποστήριξη των εργαζομένων σας».
Ο Julian προτείνει τρεις τρόπους για να ξεκινήσουν οι ηγέτες την αλλαγή:
- Ανάληψη ευθύνης για τα λάθη του παρελθόντος και τα τρέχοντα προβλήματα
- Συνέπεια μεταξύ λόγων και πράξεων, δείχνοντας πραγματική δέσμευση για αλλαγή
- Δέσμευση για συνεχή, διάφανη και αμφίδρομη επικοινωνία με τους εργαζομένους
Πολλές εταιρείες που κερδίζουν την Πιστοποίηση Great Place To Work™ έχουν υψηλές βαθμολογίες σε πρακτικές δίκαιοσύνης, ισότητας και συμπερίληψης, επιτυγχάνοντας υψηλά ποσοστά διατήρησης προσωπικού.
Οι έρευνες των εργαζομένων ως εργαλεία βελτίωσης της κουλτούρας
Μια έρευνα ικανοποίησης των εργαζομένων είναι ένα πανίσχυρο εργαλείο για τη διάγνωση μιας τοξικής κουλτούρας, γιατί μπορεί να αποκαλύψει τα βαθύτερα προβλήματα στον εργασιακό χώρο.
Οι έρευνες βοηθούν σε:
- Συλλογή ειλικρινών απόψεων
- Αναγνώριση προτύπων και τάσεων
- Διασφάλιση αντιπροσώπευσης όλων των εργαζομένων
- Μέτρηση της προόδου
- Προώθηση ανοιχτής επικοινωνίας
- Αναγνώριση δυνατών σημείων και ευκαιριών
- Οικοδόμηση εμπιστοσύνης και συνεργασίας
Δείχνει η εταιρεία σας σημάδια τοξικής κουλτούρας;
Η έρευνα ικανοποίησης εργαζομένων του Great Place To Work® – Trust Index™ – μπορεί να σας βοηθήσει να εντοπίσετε τοξικά στοιχεία, να συλλέξετε ειλικρινές feedback και να μετρήσετε την πρόοδο. Ρωτήστε μας πώς μπορούμε να σας υποστηρίξουμε στη δημιουργία ενός πιο ευτυχισμένου, υγιούς εργασιακού περιβάλλοντος, για όλους.